Bazı memurlar, yıllık izin bağlamında işçilerin daha avantajlı bir hakka sahip olduğunu düşünmektedir. Bu doğru mu?
Bazı memurlar arasında, işçilerin yıllık izin hakları açısından daha avantajlı bir duruma sahip olduğu algısı bulunmaktadır.
Bu algının en büyük nedeni de, işçilerde yıllık izinin işgünü üzerinden, memurlarda ise gün üzerinden hesaplama yapılmasından kaynaklanmaktadır.
İşçi ve memurların yıllık izin hakları şu şekildedir:
| MEMUR | İŞÇİ |
| Madde 102 – Devlet memurlarının yıllık izin süresi, hizmeti 1 yıldan on yıla kadar (On yıl dahil) olanlar için 20 gün, hizmeti on yıldan fazla olanlar için 30 gündür. Zorunlu hallerde bu sürelere gidiş ve dönüş için en çok ikişer gün eklenebilir. |
Madde 53 – İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir. Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez. İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi; a) Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara 14 günden, b) Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara 20 günden, c) Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara 26 günden, az olamaz. |
| Madde 103 – Yıllık izinler, amirin uygun bulacağı zamanlarda, toptan veya ihtiyaca göre kısım kısım kullanılabilir. Birbirini izliyen iki yılın izni bir arada verilebilir. Cari yıl ile bir önceki yıl hariç, önceki yıllara ait kullanılmayan izin hakları düşer. Öğretmenler yaz tatili ile dinlenme tatillerinde izinli sayılırlar. Bunlara, hastalık ve diğer mazeret izinleri dışında, ayrıca yıllık izin verilmez. |
Madde 56 – Yıllık ücretli izin işveren tarafından bölünemez. Bu iznin 53 üncü maddede gösterilen süreler içinde işveren tarafından sürekli bir şekilde verilmesi zorunludur. Ancak, 53 üncü maddede öngörülen izin süreleri, tarafların anlaşması ile bir bölümü on günden aşağı olmamak üzere bölümler halinde kullanılabilir. |
Yukarıdaki tabloyu özetleyecek olursak;
1- Memur, 10 yıla kadar hizmeti var ise 20 gün izin hakkına sahiptir. İşçi için ise bu süre; 5 yıla kadar hizmeti varsa 14 iş günü, 5 ila 15 yıl arasında hizmete sahipse 20 iş günüdür.
Bu belirlemeye göre; 5 yıla kadar hizmeti olan bir memur hafta sonları da dahil edildiğinde kesintisiz olarak 3 hafta izin hakkına sahipken, bir işçi iznini 3 hafta kesintisiz kullanmamaktadır, bir gün eksik kalmaktadır. 5 ila 10 yıl arasında hizmet süresinde ise işçiler memurlara nazaran avantajlıdır. Zira bu halde işçi kesintisiz 4 hafta izin (20 işgünü) kullanma hakkına sahipken memur sadece 3 hafta izin (20 gün) kullanabilmektedir.
Bu belirlemeye göre; 5 yıla kadar hizmeti olan bir memur hafta sonları da dahil edildiğinde kesintisiz olarak 3 hafta izin hakkına sahipken, bir işçi iznini 3 hafta kesintisiz kullanmamaktadır, bir gün eksik kalmaktadır. 5 ila 10 yıl arasında hizmet süresinde ise işçiler memurlara nazaran avantajlıdır. Zira bu halde işçi kesintisiz 4 hafta izin (20 işgünü) kullanma hakkına sahipken memur sadece 3 hafta izin (20 gün) kullanabilmektedir.
2- 10 yıldan fazla hizmeti olan memurların yıllık izin hakkı 30 gün iken, bu süre işçilerde 20 gün, 15 yıldan fazla hizmeti olan işçilerde ise 26 işgünüdür. 10 yıl esas alındığında memur 4 haftayı aşan bir süre kesintisiz izin kullanma hakkına sahipken, işçi sadece 4 hafta izin kullanma sahip olabilmektedir. Ancak 15 yıldan fazla hizmet süresinde işçiler memurlara göre daha avantajlıdır, zira bu halde işçi 5 haftaya varan kesintisiz yıllık izin kullanabilmektedir.
3- Memurlar izinlerini parça parça parça kullanabilmektedir. Yani bir memur isterse 5’er günlük izinler kullanabilir. Uygulamada sorunlar olmakla birlikte; İdare, memuru, hafta sonunu da dahil etmeye zorlayamaz. İşçilerde ise yıllık izin hakkının bir bölümünün 10 gün olması zorunludur.
4- Memurlar cari yılda kullanamadıkları izinlerini gelecek yıl içinde kullanabilmektedir. İşçiler bağlamında ise yıllık iznin cari yıl içinde kullanılması zorunludur. İşçi yıllık izin hakkından vazgeçip, ücret talep edemez.
Bu tabloya baktığımızda işçiler memurlara nazaran çok avantajlıdır demek tümüyle doğru olmaz. Hizmet yılına göre avantaj değişmektedir. Örneğin 5 yıl veya 10 hizmet süresi esas alındığında memur, 15 yıl hizmet süresi esas alındığında ise işçiler daha avantajlı bir yıllık izin hakkına sahiptir.
