Gelir Vergisi İndirimi hangi tarihten itibaren uygulanması gerekir ?
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 31’nci maddesinde;
Çalışma gücünün asgarî % 80’ini kaybetmiş bulunan hizmet erbabının birinci derece, asgarî % 60’ını kaybetmiş bulunan hizmet erbabının ikinci derece, asgarî % 40’ını kaybetmiş bulunan hizmet erbabının ise üçüncü derece engelli sayılacağı ve engellilik dereceleri itibariyle belirlenen aylık tutarların hizmet erbabının ücretinden indirileceği, engellilik derecelerinin tespit şekli ile uygulamaya ilişkin esas ve usullerin Maliye, Sağlık ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik bakanlıklarınca bu konuda müştereken hazırlanacak bir yönetmelik ile belirleneceği hüküm altına alınmıştır.
Aynı Kanunun “Diğer İndirimler” başlıklı 89’uncu maddesinin 3’üncü bendinde; “Serbest meslek faaliyetinde bulunan veya basit usulde vergilendirilen engellilerin beyan edilen gelirlerine, 31 inci maddede yer alan esaslara göre hesaplanan yıllık indirim (Bu indirimden bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan serbest meslek erbabı ile hizmet erbabı (tevkifat matrahı dahil) da yararlanır.).”
hükmü yer almıştır.
Konuyla ilgili olarak 24.02.1999 tarih ve 23621 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 222 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin “Sakatlık İndiriminden Yararlanacakların Yapacakları İşlemler” başlıklı 4’üncü bölümünde; Sakatlık indiriminden yararlanmak isteyenlerin bir dilekçe ve aynı bölümde belirtilen belgelerle birlikte illerde Defterdarlık/Başkanlık Gelir Müdürlüğüne, bağımsız Vergi Dairesi bulunan ilçelerde Vergi Dairesi Müdürlüğüne, diğer ilçelerde Mal müdürlüğüne başvurmaları gerektiği açıklamalarına yer verilmiştir.
Diğer taraftan, 24.09.1998 tarih ve 23473 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Sakatlık İndiriminden Yararlanacak Hizmet Erbabının Sakatlık Derecelerinin Tespit Şekli İle Uygulanması Hakkındaki Yönetmelik de Değişiklik Yapan Yönetmelik” in 8’inci maddesinde; Defterdarlık Gelir Müdürlükleri, Vergi Dairesi Müdürlükleri veya Mal müdürlüklerinin yetkili sağlık kuruluşları tarafından düzenlenerek resmi yazıyla gönderilen raporları Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğüne (Gelir İdaresi Başkanlığı) gönderecekleri,
10’uncu maddesinde; Merkez Sağlık Kurulunca raporda yer alan sakatlık bulguları ve teşhisinin incelenmesi neticesi, bu Yönetmeliğe bağlı cetvellerde yer alan sakatlık arızalarına göre çalışma gücündeki kayıp oranlarının dikkate alınarak hizmet erbabının sakatlığı nedeniyle çalışma gücünün yüzde kaçını kaybettiği hususunda karara varılacağı,
11’inci maddesinde; Maliye Bakanlığının Merkez Sağlık Kurulu tarafından incelenmiş ve kesin karara bağlanmış olan raporları ilgili Gelir Müdürlüğüne, Vergi Dairesi Müdürlüğüne, veya Mal müdürlüğüne göndereceği, anılan müdürlüklerin raporlarda belirlenen derecelere göre hizmet erbabının Gelir Vergisi Kanununun 31’inci maddesinin (2) numaralı bendinde belirtilen özel indirim miktarlarında sakatlık indiriminden yararlandırılmaları gerektiğini çalıştıkları kurumlara yazıyla bildirecekleri,
hususları yer almıştır.
Bu kapsamda, engellilik indiriminin başlangıç tarihi olarak;
-Yetkili sağlık kuruluşuna sevk edilmek üzere, söz konusu idari birimlere başvuran ve bu sevke bağlı olarak alınan raporu idareye sağlık kuruluşunca doğrudan gönderilen engelliler yönünden rapor tarihi,
-Önceden alınmış eski tarihli sağlık kurulu raporunu söz konusu idari birimlere teslim eden engelliler yönünden teslim tarihi,
-İhtilaf aşamasında yargı organları vasıtasıyla rapor alan engelliler yönünden son rapor tarihi,
-Hakem hastane tayin edilmesi üzerine bu hastanelerden rapor alan engelliler yönünden rapor tarihi,
esas alınmaktadır.
Konuyu bir örnekle açıklayacak olursak ;
Bir kişi (serbest meslek erbabı ), oğlu hakkında X Hastanesi Sağlık Kurulunca düzenlenen ve (%90) yüzde doksan özür oranı belirlenen 12.05.2011 tarihli Sağlık Kurulu Raporuna istinaden 2013 yılı gelir vergisi beyannamesinde engellilik indirimi yararlanmak için söz konusu raporu dilekçe ekinde bağlı bulunduğu vergi dairesine göndermiş,
Ancak ilgili vergi dairesince kişinin anılan indirimden faydalanabilmesi için Gelir İdaresi Başkanlığından belge alması gerektiği belirtilmiş ve kişi de Gelir İdaresi Başkanlığına 07.05.2014 tarihinde başvuruda bulunmuş olsun.
Örneğimize konu kişinin oğluna ait X Hastanesi Sağlık Kurulunca düzenlenen ve (%90) yüzde doksan özür oranı belirlenen Sağlık Kurulu Raporunun 12.05.2011 tarihli olmasına rağmen, Gelir İdaresi Başkanlığına 07.05.2014 tarihinde müracaat etmesi nedeniyle, kişinin serbest meslek kazancı dolayısıyla vereceği yıllık gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelir vergisi matrahına konu engelli indiriminin 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 31 ve 89’uncu maddelerinde yer alan usul ve esaslara göre 07.05.2014 tarihi itibariyle uygulanması gerekmektedir.
Yani burada vergi indiriminden yararlanmak için rapor tarihi değil, Gelir İdaresi Başkanlığına başvuru tarihi önemlidir.