Çocuğu doğan veya evlat edinen memurlar, çocuğun mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden aybaşına kadar olan dönemde, istemeleri halinde yarım zamanlı çalışabiliyor.
Yarım zamanlı çalışmada, memur haftalık çalışma süresinin yarı süresi kadar çalışmakta ve özlük hakları da normal zamanlı çalışmaya göre farklı olmaktadır.
Hangi memurlar haftalık çalışma süresinin yarısı kadar çalışabilir?
*Kadın memur; doğum sonrasında kullanabileceği analık izni (doğum öncesinden aktarılanlar dahil) ve bu izin bitiminde günlük çalışma saatlerinin yarısında çalışmak suretiyle kullanabileceği mazeret izni sürelerinin bitiminden başlayarak, çocuğun mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden aybaşına kadar olan dönemde, haftalık çalışma saati süresinin yarısı kadar çalışma talebinde bulunabilir. Ancak, süt izninin bu döneme denk gelmesi durumunda, yarım zamanlı çalışılacak dönemde süt izni kullandırılmaz.
*Eşi doğum yapan memur; babalık izni süresinin bitiminden başlayarak, çocuğun mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden aybaşına kadar olan dönemde, haftalık çalışma saati süresinin yarısı kadar çalışma talebinde bulunabilir.
*Evlat edinen memur (eşiyle birlikte evlat edinenler ile memur olmayan eşinin tek başına evlat edinmesi hali dahi); çocuğun fiilen teslim edildiği tarihten başlayarak kullanabileceği mazeret izni sürelerinin bitiminden itibaren, çocuğun mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden aybaşına kadar olan dönemde, haftalık çalışma saati süresinin yarısı kadar çalışma talebinde bulunabilir.
*Her iki eşin de memur olması durumunda, istemeleri halinde her iki eşin aynı zamanda haftalık çalışma sürelerinin yarısı kadar çalışması mümkün olabilir.
(Not: Halen çocuğu mecburi ilköğretim çağına gelmemiş olanlar da, çocuğunun mecburi ilköğretim çağının başlayacağı tarihi takip eden aybaşına kadar olan dönemde, haftalık çalışma saati süresinin yarısı kadar çalışma talebinde bulunabilirler)
Haftalık çalışma süresinin yarısında çalışma hali ne zamana kadar sürer?
Yukarıda sayılan hallerde, memurlar; çocuğun mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden aybaşına kadar olan dönemde, haftalık çalışma saatlerinin normal çalışma süresinin yarısı olacak şekilde düzenlenmesini isteyebilir.
222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanununa göre; çocuğun 5 yaşını bitirdiği yılın eylül ayı sonunda mecburi ilköğretim çağı başladığından, çocuğun 5 yaşını bitirdiği yılın ekim ayının 15 ine kadar (15 inde göreve başlayacak şekilde) yarım ücretle yarım zamanlı çalışması mümkündür.
Bu kapsamda yarım zamanlı çalışmaya başlayan memur, çocuğun mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden aybaşından önce, istemesi halinde kurumuna başvurarak normal zamanlı çalışmaya dönmek isteyebilir. Bu durumda, memur başvuru yaptığı tarihi izleyen aybaşından geçerli olarak normal zamanlı çalışmaya dönebilir.
Ancak, çocuk için yarım ücretle yarım zamanlı çalışmaya başlayan memur, normal zamanlı çalışmaya döndükten sonra, aynı çocuk için yeniden yarım zamanlı çalışma talebinde bulunamaz.
Çocuk nedeniyle, yarım ücretle yarım zamanlı olarak çalışmak isteyecek memurların, çalışma süreleri kurumları tarafından belirleniyor. Ayrıca, bu uygulamada haftalık çalışma süresinin yarı süresi kadar çalışılacağından, haftanın bazı günlerinde tam gün çalışma ve bazı günlerinde çalışmama durumu da söz konusu olabilir.
Öte yandan, yarım zamanlı çalışma hakkının kullanımına ilişkin usul ve esaslar ile bu haktan yararlanamayacak memurları; hizmet sınıfı, kadro unvanı, kurum veya teşkilat bazında birlikte veya ayrı ayrı belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Haftalık yarım zamanlı çalışan memurun özlük hakları
Haftalık çalışma süresinin yarısı kadar süre çalışan memura, yarım zamanlı çalışmaya başladığı tarihi izleyen aybaşından itibaren, mali haklar ile sosyal yardımlarına ilişkin her bir ödeme unsurunun yarısı esas alınarak ödeme yapılır. Fiili çalışmaya bağlı ödemelerde ise bu ödemelere ilişkin mevzuat hükümleri uygulanır.
Yarım zamanlı çalışılan süreler, kademe ilerlemesi ve derece yükselmesinde yarım olarak dikkate alınır.
Yarım zamanlı çalışılan döneme ilişkin fiili hizmet süreleri ile prim ödeme gün sayıları yarım olarak hesaplanır. Sigorta primi veya emekli keseneğinin miktarı, normal zamanlı çalışmada ödenmesi gereken miktarın yarısı olur. Ancak, genel sağlık sigortası primi sigorta primine esas aylık kazanç ya da emekli keseneğine esas aylık tutarının tamamı üzerinden ödenecek.
Yarım zamanlı çalışılan süreler, emeklilikte ek gösterge ile makam ve görev tazminatına hak kazanılmasında aranan süreler bakımından yarım olarak dikkate alınacak.
Yarım zamanlı çalışılan süreler, kendilerinin ya da hak sahiplerinin yazılı talepte bulunmaları halinde, hesaplanacak prim borçlarını ödemeleri şartıyla emeklilik bakımından hizmet sürelerine eklenecek. Bu şekilde borçlanılacak süreler, memuriyet süresinden sayılmayacağı gibi; kademe ilerlemesi süresine, derece yükselmesi süresine, emeklilikte ek gösterge ve makam tazminatına hak kazanma süresine etki etmeyecek.
