Borçlanılan süreler son 3,5 yılın (1260 günün) hesabında nasıl değerlendirilir?
Çalışmaları içerisinde sigorta, memurluk, esnaflık gibi sosyal güvenlik kanunları farklı değerlendirilen hizmetleri bulunanların aylık bağlanmasında hangi kanun olduğunu belirleyen kurallar vardır. Bu kurallar, 2008 yılı Ekim ayından önce çalışmaları olanlar için halihazırda uygulanmakta olan 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanunda yer alır.
Bugün için her ne kadar sosyal güvenlik, tek bir çatı altında Sosyal Güvenlik Kurumu altında toplanmışsa da, genelde 2008 yılı Ekim ayından önce çalışanların sosyal güvenlik mevzuatlarında işçiler, esnaflar, memurlar için 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa eklenmiş olan geçici maddeler hükümlerine bağlı olarak yine eski kanunlar uygulanmaktadır.
İşte, 2008 öncesi çalışması olanlar için 2829 sayılı Kanun hükmü uygulanır. Bu Kanunun 8 inci maddesi aylık bağlanacak mevzuatı belirlemede son 3,5 yılın önemini belirtir.
Madde hükmü: “Birleştirilmiş hizmet süreleri toplamı üzerinden, ilgililere; son yedi yıllık fiili hizmet süresi içinde fiili hizmet süresi fazla olan kurumca, hizmet sürelerinin eşit olması halinde ise eşit hizmet sürelerinden sonuncusunun tabi olduğu kurumca, kendi mevzuatına göre aylık bağlanır ve ödenir.
Ancak, malullük, ölüm, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununa göre yaş haddinden re’sen emekli olma (Ek ibare:27/1/2000-4505/1 md.) süresi kanunla belirlenen vazifelere atanma veya seçilme ve bağlı oldukları kurumun kanunla değiştirilmesi hallerinde ilgililere hizmet sürelerinden sonuncusunun tabi olduğu kurumca, kendi mevzuatına göre aylık bağlanır. “
HÜKMÜN YORUMU:
SSK.lı, Bağ-Kurlu, memurluk süreleri olanlar tek bir hizmet süreleri esas alınıp sosyal güvenliklerini sağlayamıyorlar. 2829 sayılı Kanun bu hizmetlerin birleştirmesini mecburi tutmaktadır. Bu hüküm ile de, birleştirilen hizmet süreleri toplamı esas alınarak hangi kanunca aylık bağlanacağını, yani işçi olarak mı, esnaf olarak mı, memur olarak mı aylık bağlanacağını belirlemede bir esas getirmiştir. Bu şekilde çalışması olanların yıl olarak değil hizmet olarak son 7 yıl içerisindeki hizmetleri baz alınarak bir hesaplama sistemi getirilmiştir. Bu konuda değerlendirmelerimiz için http://www.memurlar.net/haber/495820/ adresimizi ziyaret edebilirsiniz.
PEKİ BORÇLANMALARDA BU SİSTEM NASIL İŞLEMEKTEDİR;
Son 3,5 yıl hizmetin hesaplanmasında mutlaka son 7 yıl içerisinde geçen hizmet sürelerinin esas alınması gerekiyor. Son 7 yıl içerisinde geçen hizmetler dışında başka bir hizmetin 7 yıl hizmet içerisine dahil edilmesi olmuyor. Memurların askerlik süreleri de bu hizmetlere rastlayan tarihlerde geçmemiş ise son 7 yıl hizmet içerisinde değerlendirilmiyor.
Yani, 1980 ila 2013 tarihleri arasında 23 yıl sigortalı çalışan, 2014 yılında memurluğa başlayan 2016 yılı itibariyle 2 yıl 2 ay memurluk hizmeti bulunan memur, 1986-1987 yılında yapmış olduğu 18 aylık askerlik süresini 2016 yılında borçlanıp 2016 yılında aylık bağlanmasını talep etse memur olarak emekli olamayacaktır. 2016 yılından geriye doğru hizmetleri: 2016-2014 2 yıl memurluk, 5 yılda sigortalı hizmet olur. Askerlik süresini bu arada yapmadığı için 2 yıl memurluk süresine eklenip son 7 yıl kuralı içerisinde aranılan 3 yıl 6 aydan daha fazla hizmeti olmaz. Yani son 7 yıl içerisindeki memurluk süresini 3 yıl 8 aya çıkaramaz. Bu memur emekli olmak istediğinde işçi emekliliğinde aranılan kurallara tabi olur. Memur olarak emekli olabilmesi için mutlak surette 2014 yılından sonra en az 3 yıl 6 ay memur olarak görev yapması gerekir.
Sonuç: Borçlanılıp hizmetlerine eklenilecek olan tüm süreler, son 3,5 yıl kuralının içerisine girebilmesi için bu sürelerin son 7 yıl hizmetlerine rastlayacak tarihlerde geçmesi gerekir, geçmemişse girmez.
İlk defa 2008 yılı Ekim ayından sonra SSK.lı, Bağ-Kurlu, Memurluk hizmetlerine başlayanlarda belirttiğimiz kurallar geçerli değildir. Bu durumdakiler, çalıştıkları sürelerde hangi statüye tabi olarak daha fazla çalışmışlarsa, fazla çalışılan statü esas alınarak aylık bağlanılacak durumları belirlenir. Yani işçi, memur, esnaf emeklisi çalıştıkları sürelerin fazlalığına bağlı bir durumdur.
